Ховсоор илчлэгдсэн үнэн

"Бид бүгдээрээ зомби" ном худалдаанд гарсан тухай би өмнө өгүүлсэн. Энэ удаа тус номонд буй олон арван жишээний нэгийг орууллаа. Ер нь тун сонирхолтой, бас хэрэгтэй ном шүү.


Бид мэдээллийн гуравхан хувийг л ухамсартайгаар боловсруулж, үлдсэн 97 хувийг далд ухамсартаа шингээдэг. Дээрх төрлийн бичлэгүүд нь далд ухамсарт нөлөөлнө. Хэсэг хугацааны дараа хүний даралт гэнэт ихсэж, тархины ачаалал нэмэгдэж, зүрх дийлэхээ болино... Үүнтэй төстэй 46 үхэл бүртгэгдээд байна. 1997 оны арванхоёрдугаар сарын 1-нд Японд “Покемон” хүүхэлдэйн киноны ээлжит анги гарах үеэр юу боллоо? 700 гаруй хүүхэд бахардан унаж эмнэлэгт хүргэгдсэн. Хэргийн учир нь зарим кадр хэт олон өнгийг зэрэг цацруулсанд байсан. Хэрвээ улаан өнгийг секундэд 10-3030 удаа гялбуулвал нүдний мэдрэл цочирч тархи судасны хэсэгчилсэн агшилт явагдддаг. Тэгээд бахардан унах бүх шинж тэмдэг илэрч, ухаан алддаг. Тэр бүү хэл амьсгал боогдон үхэжч мэднэ.
-Ой санамжаа алдах тохиолдлын тухайд?
-Гэмт хэрэгтнүүдийн ажил гэдэгт би бараг итгэлтэй байна.
-Таныг юу тэгж бодоход хүргэв?
-Дэндүү болхи ажиллажээ. Түүнээс гадна өөрийг нь хүчээр ажиллуулж байсан тухай хүмүүс эргэн санасан тохиолдол ч бий. Энэ бол зүгээр л мөлжлөг. Поволжьед нууцаар нийлэг хар тамхи үйлдвэрлэдэг жижиг хотууд олон бий. Ажил явуулахад химич, физикч, инженер, мөн жирийн ажилчид хэрэгтэй. Хэд хэдэн тохиолдолд хохирогчдын цуснаас хүчтэй мансууруулагч бодисын ул мөр олдсон нь намайг түгшээж байна. Туяа долгионоор биш, харин химийн бодисоор “боловсруулсан” гэсэн үг. Тусгай үнэр, психотропын бодисоор тарих замаар ухамсрын төлвийг өөрчлөх олон аргачлал байдаг. Жишээ нь, та турах тухай реклам үзсэн үү? Та хоол идэх дуршил хязгаарлагч нэгэн үнэртүүлэгч худалдан аваад л гүйцээ. Зүгээр л үнэртэхэд хоол идэх дур төрөхөө болино. Таны ходоод хов хоосон ч үнэрийн тусламжтайгаар тархиа цатгалан байна гэж хөтөлбөрчилнө. Эсвэл бүр сонирхолтой нь үнэртсэнээр өөхний эсүүдэд өөрөө өөрийгөө устгах тушаал өгнө. Зарим сайн дураараа турагчид жингээ хэтэрхий түргэн алдсанаас эрүүл мэндийн асуудал гарч ирсэн туршилт ч бий. Тэднийг туршилтаас хасахад хүрсэн юм. Ийм маягаар бүр аюултай зүйлийг ч хөтөлбөрчилж болно. Таныг хөдөлмөрч болгодог үнэр бий. Та сульдаж унатлаа ажиллах болно. Нэг байгууллага ажлын нэг л аргыг туршилтад орогсод дээрээ хэрэглэдэг гэдэгт итгээрэй. Эсвэл шуул ховсдоно, эсвэл цацрагаар нөлөөлнө, эсвэл психотропын эм хэрэглэнэ. Тэдний аль нь илүү амжилттай болох вэ гэдгийг шалгах гэсэн ганцхан тохиолдолд бүгдийг нэг дор хэрэглэнэ. Бүрэн бодит мэдээлэлгүйгээр кофений шаараар мэргэлэх нь хэцүү. Би бол мэдрэлийн эмч. Энэ бүхний учрыг мөрдөн байцаагч л олох учиртай.
-Хэрвээ ховсонд оруулаад хэн тэднийг ашигласныг тодруулах гэвэл яах бол?
-Тэгж үзсэн. Юу ч болоогүй. Ой санамж нь арчигдчихсан байдаг. Ийм нэг энгийн арга байдаг л даа. Лазер чиглүүлэгчийн туяа агшин зуур л гарчихдаг... Лазер дискийг арчихад яадаг гээч... хоосон зай үлддэг. Тусгай албад ихэвчлэн илүү ухаалгаар ажилладаг. Эргэлзээ сэжиг үлдээх хэрэг юу байна? Арчигдсан мэдээллийн оронд шинийг суулгадаг. Хүн тэр бол өөрийнх нь хувийн дурсамж гэдэгт итгэлтэй байдаг. Үүнийг хуурамч ой санамж гэж нэрлэдэг. Таныг боловсруулж тархинаас чинь ямар нэг нууц мэдээлэл аваад оронд нь эвтэйхэн найруулгатай яриаг өнгө дүрстэйгээр суулгачихна.Танд ямар ч мэдрэлийн эмч хэрэггүй. Та нэрээ мартахгүй. Энэ бол тусгай албадын арга. Харин ой санамжийг бүрэн устгана гэдэг...миний бодоход болхи байна... Энэ бол дээрэмчдийн ул мөр...
-Харь гаригийнхан биш үү?
-Одноос ирэгсдэд итгэдэггүй. Хүсвэл яагаад гэдгийг тайлбарлая. 1985 онд манайд харь гаригийн сэдэв ил гарч ирэх үеэр нэгэн бүсгүйг шинжлүүлэхээр над дээр авчирсан юм. Тэр харь гаригийн хөлөг дээр байсан, түүний гуя ормыг хагалж гуманоид бүтээхийн тулд эснээс нь авсан гэж нотолж гарлаа. Тэгэхдээ түүнийг бүр Москвагаас тусгай хүмүүс олон тооны тамга бүхий дагалдах бичигтэй авчирсан юм шүү. Надаас юу хүсч буйгаа тайлбарлацгаалаа. Би албадан ховсдож мэдээллийг буулгаж авах ёстой гэнэ. Яагаад ч юм үүний тулд манай чимээгүй хотын жирийн эмнэлгийг сонгосон байсан. Яагаад тийм сонголт хийснийг би дараа нь л ойлгосон.Эхний сеансан дээр хоёр төлөөлөгч хоёулаа ард минь шон шиг зогсож байв. Трансад орсныхоо дараа бүсгүй хурц гэрэл, цаг зогссон, ямар нэг төхөөрөмжийн гүнээс цацрах гэрлийн тухай ярьж эхэллээ. Би үл таних нисдэг биетийн тухай байдаг л яриаг сонслоо. Төлөөлөгчид баярлан хөөрч гарыг минь атгаад бүхнийг баримтжуулж өгөөд хэнд ч юу ч ярихгүй байхыг хүслээ. Нөгөө бүсгүйгээ надад даатган орхиод эмнэлгийн хоол таалагдаагүй учраас зоогийн газар руу явцгаалаа. Тэднийг гарсны дараагаар хоёр дахь сеанс явуулахаар би шийдлээ. Хоёр гэрч дуудаж, хэн нэг нь найман милиметрийн камер олж ирлээ. Тэгээд түүнийг гүн трансад орууллаа. Тэгтэл нисдэг таваг нь тээврийн онгоц байж, бүсгүйг ямар нэгэн эмнэлэгт авчран тархийг нь ультра авиагаар хуулбарласан болж таарав. Түүнд үнэхээр зүсэлт хийсэн, гэхдээ энэ нь түүний хаа байгааг нь заах мэдрэгч (зугатаалгахгүйн тулд) суулгасан л хэрэг болов уу даа. Туршилт хийсэн хүмүүсээ ч тэр ховсны ачаар саналаа. Ямар ч ногоон, эсвэл саарал хүмүүс биш, энэ дэлхийн рязанийн төрхтэй хүмүүс байж. Тархины нэг хэсэг нь хүрч болшгүй байсан бөгөөд би тийш нэвтэрч чадсангүй. Өвчтөнөөр ямар нэг нууц ажил хийлгэн, ямар нэг зүйлд түүнийг бэлтгэж байна гэж би ойлгосон. Хоёр дахь “би”-г бий болгосон байх магадгүй. Москвагийн нөхдийг эргэн ирэхэд нь би ганцхан анхны яриаг ч бичээгүй дүгнэлтээ битүүмжлэн гардууллаа.
Бүсгүйг “боловсруулсан” нууц шараг Волгад байдаг аж. Районыг нь ч нэрлэж чадна. Хвалынскаас холгүйхэн бий. Дараа нь Москвагаас над руу уурсан утасдаж тооцоо бодно гэж амлацгаасан даа. Харь гаригийнхан гэж энэ дээ. Хүн дээр ийм туршилтыг хүн л хийж чадна. Итгээрэй, хийж ч байгаа. Хэн ч өөрсдийг нь тийм булай юманд бүү сэжиглээсэй гэсэндээ нүглээ харь гаригийнханд нааж байгаа юм.